یکی از شیرین ترین و در عین حال پر استرس و پر چالش ترین دوران زندگی برای هر خانم دوران بارداری اوست ، اما این دوران شیرین میتواند با خطراتی همراه شود که تجربه ی زیبای بارداری را به یکی از تلخ ترین دوران تبدیل کند . از جمله مواردی که حاملگی را جز حاملگی های پرخطر طبقه بندی میکند، حاملگی مولار است که علاوه بر احساس اندوه و افسردگی بی حاصل بودن بارداری، نیاز به آگاهی دارد . در ادامه ی این مطلب همراه ما باشید تا با حاملگی مول آشنا شویم .
حاملگی مولار چیست و چگونه اتفاق میافتد؟ میدانیم مشکلات کروموزومی گوناگونی در هنگام لقاح و تشکیل تخم بارور ممکن است رخ بدهد . به دنبال این غیرطبیعی بودن چینش ژنتیکی ممکن است بارداری اتفاق بیافتد . حاملگی مولار که به مول هیداتیدفرم نیز شناخته میشود، یک تومور غیرسرطانی و خوشخیم است . حاملگی مولار زمانی شروع میشود که یک تخمک لقاحیافته به جای تبدیل به یک بارداری طبیعی، به یک تودهی غیرطبیعی کیستیک تبدیل شود که ممکن است کامل یا جزئی باشد .
در حاملگی مولار کامل، رویان یا بافت طبیعی جفت وجود ندارد. این مورد هنگامی رخ میدهد که اسپرم، تخمک خالی را بارور میکند و به دلیل پوچ بودن تخمک، جنینی تشکیل نمیشود. یعنی تخمک بارور، دو نسخه از کروموزومهای پدر را دارا است و هیچ کروموزومی از مادر را ندارد. و همان طور که گفتیم در این حالت، جنین، ساک حاملگی و جفت طبیعی تشکیل نمیشود.
در حاملگی مولار جزئی ، یک رویان غیرطبیعی و كمي بافت طبیعی جفت وجود دارد. رویان شروع به رشد میکند اما به دلیل ناقص بودن ، توانایی زنده بودن نخواهد داشت. در این حالت جفت رشد بیش از حد و غیر طبیعی دارد .در حاملگی مولار نسبی، پرزهای جفتی دچار ورم و رشد بیش از حد شده و کل حفره رحم را اشغال می کنند ، اما گاهی در لوله رحمی و یا تخمدان هم ایجاد می شوند.
علائم حاملگی مولار چیست؟ آیا مثل حاملگی عادی است؟ حاملگی مولار در ابتدا ممکن است مانند حاملگی طبیعی به نظر برسد، اما اکثر حاملگیهای مولار علایم و نشانههایی دارند:
-خونریزی تیره رنگ از واژن در سه ماهه اول بارداری
-ترشحات مداوم یا متناوب قهوهای یا قرمز روشن
-تهوع و استفراغ شدید
-احساس درد و پری و فشار لگن
-رشد سریع رحم و سایز رحم بزرگتر از سن بارداری
-فشار خون بالا و مسمومیت بارداری
در صورت مشاهده ی علائم فوق در طی بارداری باید هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کرد. که در مطب دکتر لیلا قربانی میتوانید مشاوره و درمان مناسب را در اين زمينه دریافت کنید.
چطور حاملگی مولار تشخیص داده میشود؟ با توجه به علایمی که پیش تر ذکر شد، پزشک متخصص زنان مشکوک به بارداری مولار می شود. اما با کمک آزمایشات و سونوگرافی تشخیص نهایی داده میشود. در سونوگرافی موارد زیر دیده میشود؛
-کیست های بزرگ در تخمدان
-رحم بدون رویان یا جنین (وجود جنین بدون فعالیت قلبی)
-رحم بدون مایع آمنیوتیک
-یک جفتِ کیستی ضخیم که در حال پرکردن رحم است(بافت غیر طبیعی جفت در سونوگرافی)
و در حاملگی مولار ناقص، سونوگرافی ممکن است موارد زیر را نشان دهد:
-یک جنین با رشد متوقف شده
-کم بودن مایع آمنیوتیک
-یک جفت کیستی ضخیم
و موارد زیر در آزمایش خون دیده میشود؛
-میزان بسیار بالای BHCG در خون
-فاکتورهای تیروئیدی غیر طبیعی مبنی بر پرکاری تیروئید
-کم خونی
چه زنانی در معرض خطر ابتلا به بارداری مولار هستند؟
-زنانی که در سنین بالاتر از 35 سالگی و در سنین کمتر از 20 سالگی قرار دارند.
-زنانی که تجربه و سابقه قبلی حاملگی مولار را دارند.
-زنانی که در حاملگی های قبلی سابقه سقط جنین را دارند.
-زنانی که به کمبود کارتن مبتلا هستند. (شکل دیگری از ویتامین A )
-زنانی که دچار عدم تعادل هورمونی هستند.
-زنانی که سابقه ی مصرف قرص های پیشگیری از بارداری به مدت طولانی دارند.
-زنانی که دخانیات استفاده میکنند.
احتمال بارداری مولار چقدر است؟ حاملگی مولار خوشبختانه نادر است. تنها از هر 1000 بارداری یکی از آنها مولار یا پوچ است. اگر خانمی در بارداری قبلی سابقه ی حاملگی پوچ را داشته باشد ، احتمال بارداری مولار در حاملگی های بعدی برای آنها بیشتر از زنان دیگر است.
حاملگی مولار چگونه درمان میشود؟ در صورت تشخیص بارداری مولار، بافت باید هر چه سریعتر از رحم خارج شود. برای انجام این کار پزشک متخصص بافت غیر طبیعی را طی عمل کورتاژ(d&c) از رحم خارج می کند.
این عمل ممکن است با بیهوشی عمومی، یا بی حسی موضعی صورت گیرد. در این عمل پزشک بعد از ضد عفونی کردن دهانهی رحم و واژن، دهانه ی رحم را با کمک ابزار باز کرده و سپس با استفاده از ساکشن، بافت غیرطبیعی را از رحم خارج می نماید و در نهایت باقی مانده ی بافت را از روی دیواره ی رحم تراشیده و خارج می کند.
در موارد خیلی کمی ممکن است در بارداری مولار ، سلول های غیرطبیعی بافت مولار به سایر بخش های بدن پخش شده باشند. احتمال درگیری ریه ها در این گونه موارد بیشتر از سایر اندام های بدن است. ممکن است پزشک با انجام تصویربرداری از قفسه ی سینه از سلامتی آن اندام ها مطمئن شود.
همچنین معمولاً پزشک با بررسی هفتگی سطح هورمون HCG از کاهش میزان این هورمون در بدن بیمار اطمینان حاصل میکند. که نتیجهی کاهش این هورمون عدم وجود بافت مولار در بدن است . پس از گذشت چند هفته میزان این هورمون در بدن بیمار به صفر خواهد رسید و جای هیچ گونه نگرانی نخواهد بود.
پزشک برای اطمینان و کنترل خطر احتمالی بازگشت سلول های مولار در حاملگی مولار، برای مدت یک سال با اندازه گیری هورمون HCG، ماهیانه یا هر چند ماه یک بار سطح این هورمون را در بدن بیمار مورد بررسی قرار میدهد.
برای دریافت درمان مناسب میتوانید از به مطب دكتر ليلا قرباني مراجعه كرده و تحت درمان مطلوب قرار بگيريد.
بارداری مول چه عوارضی دارد؟ پس از اینکه یک حاملگی مولار از بین رفت، مقداری از بافت مولار ممکن است باقی بماند و به رشد خود ادامه دهد که بیماری تروفوبلاستیک بارداری نامیده میشود و در 1 مورد از هر 5 زن مشاهده میشود و این مورد معمولاً پس از حاملگی مولارِ کامل رخ میدهد.
از نشانههای بیماریِ تروفوبلاستیک بارداری، افزایش زیاد بتا در بارداری پس از بین بردن حاملگی مولار است.
گاهی نیز مول مهاجم به عمق لایهی میانی دیوارهی رحم نفوذ میکند و باعث خونریزی واژینال میشود.
بیماری تروفوبلاستیک مقاوم اغلب با شیمیدرمانی به طور موفقیتآمیز درمان میشود و یک راه درمانیِ دیگر هیسترکتومی (برداشتن رحم) است.
به ندرت نوعی از بیماری تروفوبلاستیک به نام " کوریوکارسینوما " گسترش میابد و سایر اندامهای بدن را درگیر میکند که درمان آن با داروهای سرطان است.
سرانجام حاملگی مولار چیست؟ حاملگی مولار در واقع یک تومور خوشخیم غیرسرطانی محسوب میشود که در داخل رحم رشد میکند و مشکلاتی برای مادر باردار به وجود میآورد. با اینکه درصد ناچیزی از زنان ممکن است به حاملگی مولار مبتلا شوند اما با داشتن آگاهی از چیستی ، عوارض و راه های درمان آن ، میتوان نگرانی و اضطراب مادران را در خصوص این حاملگی از بین برد.
چطور میتوان از بارداری مولار پیشگیری کرد؟ زنانی که سابقه بارداری مولار داشته اند در بارداری های بعدی حتما باید موارد زیر را رعایت کنند تا از بارداری مولار و خطرات آن جلوگیری شود:
-انجام آزمایش های ژنتیکی
-انجام سونوگرافی ها زودتر از موعد مقرر
-پیشگیری از بارداری تا زمانی که از صفر شدن هورمون بارداری مطمئن شود.
انجام مشاوره و معاینات قبل از بارداری و رعایت مراقبت های دوران بارداری نیز در موفق بودن بارداری بعدی موثر است.که این خدمات را میتوانید در مطب دکتر لیلا قربانی دریافت نمایید و مشاوره ی لازم را دریافت نمایید.
